RIJEKA Za razliku od hrvatskog filma koji naše velike pjesnike poput Ivana Gorana Kovačića svode na karikaturu iz jeftinog skeča, što pokazuje i recentni kino hit »Narodni heroj Ljiljan Vidić« (ako već koriste njihovu navodnu homoseksualnost u humornom diskursu, to nisu u stanju napraviti smislenije i duhovitije), europski film se prema svojim pjesničkim velikanima odnosi puno serioznije. To je učinila izvrsna Jessica Hausner s Heirichom von Kleistom u filmu »Amour fou« u kojem svaka scena igra na tipičnu austrijsku pedanteriju, podvlačeći stroge formalne granice, uz hiperdigitalnu fotografiju i opsesivnu scenografiju.

Sličnu trajektoriju slijedi i »Mladi Leopardi« (Il giovane favoloso), film sjajnog Maria Martonea, jedan od ultimativnih vrhunaca Ciklusa novog talijanskog filma koji počinje 13. siječnja u riječkom Art-kinu »Croatia« projekcijom 40-minutnog dokumentarnog filma »Žene koje su postale mit: Sophia pripovijeda o Loren« u režiji Marca Spagnolija. Taj film bit će prikazan nakon otvaranja izložbe fotografija u atriju kina koje tematiziraju slavnu talijansku divu, iako je u njemu Loren više portretirana kao žena nego kao filmska diva. Skromna, obična i jednostavna žena.

U »Mladom Leopardiju« pratimo tri etape u životu poete i melankoličnog »znanstvenika osjećaja«, grofa Giacoma Leopardija – onu u vlažnoj rupi provincijskog Recanatija u kojem je proveo djetinjstvo; njegov bijeg u slobodoumnu Firenzu i pjesnikovu finalnu etapu u plebejskom Napulju gdje nastaje njegova najpoznatija poema »La ginestra« (Brnistra), inspirirana erupcijom Vezuva koju je promatrao s terase svoje vile u Torre del Grecu. Pri tome filmski soundtrack eklektično spaja Rossinija i elektroniku berlinskog DJ-a Sache Ringa, poznatijeg kao Apparat. Jer, mrak Povijesti u koji uranja Martone u stvari je mrak kinodvorane. A autorova režija u kojoj riječ postaje (pogrbljeno) tijelo, a poezija oko, puno duguje Viscontiju.

Od ostalih filmova valja izdvojiti komediju Riccarda Milanija »Oprostite što postojim« u kojoj uspješna arhitektica Serena Bruno zbog rodnih predrasuda ne uspijeva naći postao, te postaje Bruno Serena, a u čemu joj pomaže njen gej šef u kojeg je bila zaljubljena dok je radila kao konobarica. Ipak, autorov prosede puno je bliži holivudskim rom-com mehanizmima, nego klasičoj komediji »all’italiana«.

Tu je i izvrsni komad »Naša djeca« Ivana De Mattea o dvojici očeva koje krase dijametralni životni ideali, te njihovoj djeci i njihovu zločinu, kad se ironija naglo zamjenjuje s tragedijom. A fini odabir je i »zdravo vulgarna« komedija »Zbunjeni i sretni« u režiji Massimiliana Bruna u kojoj komične situacije unutar jedne grupe rađaju nepredvidivost njihovih interakcija.