U posljednjim godinama vladavine jedrenjaka, jadranski brodari rado su posezali za jedrenjacima izgrađenima u nizozemskim brodogradilištima.

No, kupovali su u motorne brodove kako bi bili ukorak s vremenom. S prolaskom vremena ti jedrenjaci i manji motorni brodovi su polako padali u zaborav – ovo su priče o nekima od njih.

Sieka II

Dvojarbolni jedrenjak »Sieka II« (GT 147 t, NT 106 t) izgrađen je 1917. godine u brodogradilištu Willem Mulder u Stadskanaalu (Groningen), novogradnja 42, za vlastite potrebe. Pomoćni motor (Firma D. Goedkoop jr, Werf tKromhout iz Amsterdama) imao je samo 45 KS i mogao je jedrenjaku dati brzinu od samo sedam čvorova. Bio je to mali jedrenjak dužine 29,05 i širine 5,95 metara u Nizozemskoj klasificiran kao »kotter«. U godini izgradnje prodan je C. V. Lefebure & Co iz Amsterdama, a potom mijenja ime u »Thalatta II« i vlasnika – Vereenigde Cargadoors Kantoor van B.J. van Hengel & Wed Jan Salm & Meijer iz Amsterdama. Sljedeće godine brod mijenja menadžera – N.V. Vrachtvaart Maatschappij Thalatta II, 1919. mijenja vlasnika – C.V. Onder Firma Scheepvaart Kantor J.J. Hoogerwerff & Co, Rotterdam, a 1920. godine dolazi u Jadran i postaje »Nada Jelena« u vlasništvu J. Randića iz Bakra. Dvije godine kasnije mijenja ime u »Jelka«. Nakon tri godine prodan je splitskom društvu Beton, građevno plovidbeno društvo s.o.j. gdje ostaje punih pet godina, a onda je kupuje Špiro Bezić iz Stomorske koji njome plovi četiri godine. Godine 1934. postaje »Igea« u vlasništvu S.A. Sbarchi, imbarchi e trasporti iz Rima, četiri godine kasnije je u vlasništvu Filippa Oddoa iz Trapanija, a 1939. kupuje ju Carmelo Castelli iz istog grada. Početkom rata, 1. rujna 1940. godine, rekvirira je Regia Marina i postaje »Igea B23«, a 1941. je potopljena u Bengaziju (Libija).

Vivien

Motorni brod za prijevoz generalnog tereta« Vivien« (Gt 436 t, NT 311 t, nosivosti 775 tona) izgrađen je 1920. godine u brodogradilištu A/S Marstal Staalskibs Bygger u Marstalu kao novogradnja 31 za G.M. Broms iz Stockholma. Brod je pogonio osamcilindrični motor izgrađen u tvornici Brodr Houmollers Maskinfabrik Frederikshawn od 240 KS brzinom od osam čvorova (dvije osovine, dva vijka). Bio je dug 42,8 i širok 8,99 metara. Godine 1922. dvaput mijenja vlasnike; najprije G.M. Broms, a potom Axel Ahlberg, oba iz Stockholma, a 1923. mijenja ime u »Fridius« (vl. J.E. Carlsson, Nya Varfvet). Dvije godine kasnije vlasnik je brodar Reederij G.A. Hueting & G.A.M. Zorab iz Haga. Nakon toga, 1928. postaje »Carlin« (S.A. di Navigazione L’Argonauta iz Genove), a 1930. mijenja ime u »Mariu« (isti vlasnik).

Dvije godine kasnije, 1932., dolazi u Jadran i postaje »Tirana« u vlasništvu Guida Prischicha i Serafina Cecchinija iz Rijeke (Fiume). Sljedeće godine vlasnik je brodar CeCchini & Co, a menadžer Carnaro Societa di Navigazione iz Rijeke. Tri godine kasnije, 1936., brod je prodan i vlasnik je Carlo Polacci iz Viareggia, a 1937. Vlasnik je Ettore Carmina iz Genove. Novi vlasnik 1938. godine je capt. Adolfo Calzi e soci iz Trsta, a brod mijenja ime u »Erminia«. Pred rat, 1940. vlasnik je tvrtka S.A. Agricola Industriale per la produzione italiana di cellulosa iz Trsta, 1941. postaje »Vanda M.« (vl. Itale, Genova), a tijekom četrdesetih mijenja ime u »Argo« (vl. S.A.T.I., Genova). Nakon rata, 1947. godine brod nalazimo u floti Azienda Linee Marittime Ausiliari iz Genove, a 1949. plovi za Marittima Italiana Societa di Navigazione iz Genove. Dvije godine kasnije postaje »Manuel« (Balducci, Societa pet Azioni di Navigazione, Trst), 1956. je u vlasništvu Alfreda Bertacca iz Viareggia, a 1962. pod istim imenom u vlasništvu je Concetta Scotto d’ Antuono iz Napulja. Slijedeće godine postaje »Anna Bianca« (Domenico Biagio Fevola & Anna Salierno, Napoli). Nasukao se 3. travnja 1971. u plovidbi Lipari-Toulon na otok Giannutri.

Zwollerkaspel

Škuner »Zwollerkarspel« (GT 382 t, NT 278 t, nosivosti 600 t) izgrađen je 1919. godine u brodogradilištu Scheepswerf Firma J. Smit & Zoon u Foxholu kao novogradnja 32 za brodara N.V. Algemeen Scheepvaart Kantoor Bertus Bernhardt (menadžer N.V. Commerciele Maatschappij tot Exploitatie van Vaartuigen) iz Amsterdama. Uz jedra imao je i pomoćni motor (Firma D. Goedkoop jr. Werf tKromhout iz Amsterdama) snage 130 KS koji mu je davao brzinu od osam čvorova. Škuner je bio dug 44,61 i širok 7,96 metara. U 1922. godini mijenja ime u »Slotermeer« u floti N.V. Industrieele Handel & Scheepvaart Maatschappij, Rotterdam, a potom iste godine, zbog financijskih teškoća vlasnika, preuzima ga banka Veenkoloniale Bank voor Hypotheek en Scheepsverband N.V., Sappermeer koja ga odmah preprodaje i postaje »Raymonde Naval« (vl. Richard Heckmann, menadžer Naval Reederei A.G., Hamburg), a 1928. mijenja ime u »Sissie« (vlasnik je isti, a menadžer Atwater Shipping Co GmbH). Uskoro, 1930. godine, nalazimo škuner u floti kompanije Adria S.A. di Navigazione iz Rijeke (Fiume) gdje ostaje samo godinu dana, a onda postaje »Virtus« (B.&G. Apollonio, Trieste). Godine 1943. škuner je rekviriran i postaje »Virtus A.310« (Regia Marina). Nakon kapitulacije Italije u rujnu 1943. godine, nema više podataka o tom jedrenjaku.

Bientje

Škuner »Bientje« (GT 195,31 t, NT 132,71 t, dužina 31,5, širina 7,01 m) izgrađen je 1918. godine u brodogradilištu J.J.G. Wortelboer u Oude Pekela za brodara Eligiusa Andreasa Mullera iz Groningena. Uz jedra imao je i pomoćni motor (N,V. Steywal Motorenfabriek, Overschie) od 90 KS (brzina osam čvorova). Iste godine kupuje ga Cornelis Iepe Dijkhuis iz Rotterdama (menadžer Cornelis Iepe Dijkhuis en Adam Heitzes Loots). Iste godine u menadžmentu je Syndicaat tot Exploitatie van de Motorschoener Bientje iz Rotterdama. Slijedeće, 1919. godine, škuner mijenja ime u »Edoardo II« (Navigazione Migliorati S.A., Genova), 1921. mijenja vlasnike (Soano & Castaldi, Genova), kao i 1922. godine (Societa di Navigazione Latirrena, Genova). Prema zapisima, 1923. mijenja ime u »Shpreva« i u vlasništvu je nepoznata jugoslavenska vlasnika, da bi 1924. postao »Espresso« (L. Cassandrini, Venezia). Dvije godine kasnije postaje »Giuliano C.« (G. & L. Cassandrini, Venezia), 1926. mijenja ime u »Orjen« i u vlasništvu je Šime Kozulića i drugova s Ista, a 1941. je rekviriran i postaje »Monte Orjen« (Regia Marina). U rujnu 1943., preuzimaju ga partizani, a 1945. vraćen je vlasnicima na Ist. No, 1948. stupa na snagu nacionalizacija te brod ulazi u flotu Jadranske slobodne plovidbe koja je u to doba imala sjedište u Rijeci. Godine 1955. ulazi u flotu Brodarskog poduzeća Zadar iz Zadra, a 1963. ulazi u flotu Jugotankera iz Zadra. Izrezan je 1965. godine u Splitu. Ovime su unekoliko upotpunili podatke iz monografije Jadroplova iz 1997. godine.

Rozetta

Škuner »Rozetta« izgrađen je 1918. godine u brodogradilištu N.V. Scheepswerven v/h Gebr. G.& H. Bodeves u Martenshoeku (Groningen) kao novogradnja 624). Porinut je u more 7. studenog 1917.,a isporučen je 16. ožujka 1918., bio je dug 43,01 i širok 7,75 metara (GT 357,9 t, NT 264,71 t, nosivost 504 t). Uz jedra imao je i pomoćni motor (Machinefabriek Steyaard & Jannette Walen, Rotterdam) od 130 KS. Prvi vlasnik bio je N.V. Maatschappij tot Exploitatie van Het Schoenerschip Anna (menadžer N.V, Vrachtvaartmaatschappij Neerlandia) iz Rotterdama. Dvije godine kasnije nalazimo ga u Sušaku kao »Rozetta« u vlasništvu brodara Vesna d.d. za plovidbu. Godinu dana kasnije, 1921., mijenja ime u »Mornar Vesna« (Societa di Navigazione Vesna, Buccari). Četiri godine kasnije prodan je Augustu Garreu u Viareggio i postaje »Luigia Garre«, a 1931. vlasnik je Riccardo Garre pok. F. Iz Viareggia. Nakon rata, 1947., plovi kao »Gloria C.« (Giannetto Montanari pok. Artura, Rimini)., a 1948. mijenja ime u »Gloria M.«. Godine 1954. prodan je u Veneciju (Giovanni Trento) i mijenja ime u »Ermenegilda«, a 1960. prodan je u Napulj (Ciro Mancino o. Antonio). Zbog puknuća trupa i prodora mora, 23. veljače 1968. godine u plovidbi Pirej-Bengazi tone 15 nautičkih milja od Peloponeza s teretom cementa.

Ganzediep

Trojarbolni škuner s pomoćnim motorom »Ganzediep« (GT 267 t, NT 205 t, nosivost 458 t) izgrađen je 1918. godine u brodogradilištu N.V. Scheepsbouw-en Reparatie Werf de Hoop v/h Gebr. Boot u Leidenu kao novogradnja 650 za Firma H. Van Krieken & Co. (menadžer N.V. Hollansche Vrachvaart Maatschappij) iz Rotterdama. Bio je dug 36,17 i širok 7,45 metara, a imao je motor od 90 KS koji mu je davao brzinu od sedam čvorova. Godinu dana kasnije postaje »Lina« u floti L. Pittaluga iz Genove, 1922. postaje »Ondina« (Banca Commerciale Pugliese, Molfetta) iz Reggio di Calabrije. Dvije godine kasnije nalazi se u vlasništvu Dinka Kamalića (Domenico Camalicha) iz Nerezina pod imenom »Maria Salute II«, a 1934. mijenja ime u »Rita«. Nakon rata, 1950., prelazi u vlasništvo Giovannija Nenesina iz Messine, a 20. listopada 1952, nasukao se, u plovidbi Pirej-Viareggio, na stijenama kod Porto Vecchio.

Nieuwe Maas

Trojarbolni škuner »Nieuwe Maas« (vlasnik Reedereij Peulen & Klip/manager Maatschappij Motorschoener Nieuwe Maas, Rotterdam) izgrađen je 1919. godine u brodogradilištu N.V. Boele’s Scheepswerven & Machinefabriek, Bolnes kao novogradnja 117. Porinuće je obavljeno 14. svibnja 1918., a isporučen je 8. veljače 1919., bio je dug 39,87 i širok 7,54 metra (GT 289 t, NT 211 t, nosivost 430 t). Uz jedra imao je i pomoćni motor Bolnes od 130 KS (brzina osam čvorova). Godine 1925. postaje »Zeemeeuw« (vlasnik Pieter Buisman, Groningen), 1927. »Remnis« (G.L. Simner, London), a 1933. »Eneo« riječkog vlasnika Giovannija Valdinija. U riječkom vlasništvu ostaje do 1934. kada postaje »Vanna Galleano« (Agostino Galleano, Savona), a 1935. postaje »Vanna« (Carlo Landi pok. Antonia, Savona). Zabilježeno je da se 15. srpnja 1939. nasukao kod Tobruka, a 1940. je rekviriran (Regia Marina). Granatiran je i potopljen od britanske podmornice HMS Truant dok je prevozio municiju, bombe i gorivo za Dernu kod Apollonije.