Što se dogodilo s Almodovarovim opusom? Možda je »Tuga i slava« njegova ispovijest o onom što se s njime zbiva danas. Riječ je o totalnoj radiografiji autorovih kreativnih kriza i bolesti. Ali najprije će se dogoditi transferi. Radiografiji prethodi geografija. Počevši od šezdesetih kad se s roditeljima preselio u gradić smješten u provincijskoj Valenciji. Tada su se počele događati dječakove prve žudnje, inkarnirane u naočitom zidaru koji preuređuje njihov dom. On ga uči pisati. Zidar će mu nacrtati portret. Tu je i njegova nesposobnost i odbijanje kretanja. Čak nije u stanju promovirati svoj stari film.

Možda je to Almodovarov »8 i pol«. S Banderasom umjesto Mastroiannija. I ispovijestima koje izranjaju iz srca na kazališnim daskama u formi monodrame. U filmu u kojem autor svodi račune sa sobom i vlastitom prošlošću. Ali i sa svojim glumcima fetišima, od Cecilie Roth i Penelope Cruz koja je obilježila autorovu post-Movida fazu, do Antonija Banderasa čija suradnja s Almodovarom započinje u autorovoj najranijoj fazi, kad mu je dodijelio ulogu islamskog gay terorista u »Labirintu strasti«.

Vodeni film

To je onaj imaginarni »Sabor« iz »Tuge i slave«, koji je junak snimio prije 32 godine (»Film je uvijek isti. Promijenio se tvoj pogled«). U njemu se krije onaj »La ley del deseo« (»Zakon požude«) u kojem je Antonio Banderas glumio Antonija Beniteza. Kao početak autorove trilogije o sjećanjima i vremenu, nastavljene s »Lošim odgojem« i zaokružene s »Tugom i slavom«. To je ona ista pupčana vrpca koja povezuje Banderasa s Almodovarovim počecima u miljeu kvirovske Movide, kao što je to i onaj simbolični ožiljak na njegovim leđima, dok ga u uvodnoj sceni promatramo uronjenog u bazenu nalik fetusu. Jer, »Tuga i slava« je »vodeni« film. Ali i film o tjelesnim tekućinama. Voda bazena postaje voda rijeke na čijoj obali njegova majka pere rublje. Voda u kojoj zidar ispire u limenoj kanti tragove cementa, što je ujedno i definitivna (homo)erotska scena filmske 2019. Junakovo kino iz djetinjstva koje je mirisalo na mokraću i jasmin. Vodopadi sjećanja, s Marilyn u »Niagari«. Sjećanja na Natalie Wood i Warrena Bettyja u »Sjaju u travi«. Ali i sjećanja na Minu (šifra: »Come simfonia«).

Katarzični efekt

To više nije muzej iz »Slomljenih zagrljaja«. To je film kao katarzični efekt. Onaj »el primer deseo«. S ispovijestima otvorenog srca. »Film je fizički posao, a ja više nemam dobru kondiciju«, kazat će Salvador. Od frenetičnog Madrida osamdesetih ostali su samo tragovi jedne ljubavi. Salvador više ne snima, jer ništa ne osjeća. Izgubio je kontakt s vlastitim emocijama, uronjen u prah heroina koji je počeo konzumirati pod stare dane iz znatiželje. Zato su njegove frakture prije svega unutarnje, bez obzira na onaj ožiljak na leđima. A tuga/bol i slava postaju dva lica istih zakona požude. Ponekad će tuga prijeći u slavu, boje i riječi. Jer, tuga je ta koja proizvodi ljepotu i transformacije. Jedino autorova majka ostaje vječno izdvojena iz te cirkulacije žudnje. Onog famoznog »desea« koji Almodovara proganja vječno. Samo što »Todo sobre mi madre« sada postaje »Todo sobre Almodovar«. Sve o Almodovaru.

Ogoljeti do kraja vlastite strahove i teror od filmskoj seta, kao što su to učinili Anselmi/Mastroianni u »8 i pol« i Ferrand/Truffaut u »Američkoj noći«. Seks s Federicom ostaje tek defibrilator kojim autor pokušava oživjeti zaustavljeno srce. Jer, emocija nikad nije usamljena, već je uvijek prati intimno iskustvo koje je transformira u umjetnost.