Kakve veze ima Dante s Ronom Howardom i Danom Brownom? U »Infernu« ima čak previše njegove sjene. Nešto poput horor proročanstva koje se nadvilo nad Firencom, tim prelijepim gradom koji je u Howardovu komadu obavijen maglom, posve apstraktan i udaljen od realnog.

Kao da su oni pakleni dani iz Danteove »Božanstvene komedije« preuzeli nekakav konkretni oblik, gdje Vasarijeva freska (»Bitka kod Marciana«) pulsira na zidovima firentinskog Palazzo Vecchio, a čija bi »destrukcija« koju je nedavno odobrio talijanski ministar kulture da bi se iza nje otkrilo nepoznato Da Vincijevo remek-djelo, bila Danu Brownu dovoljna da u njoj pronađe dovoljno materijala za novi roman.

Da budemo načistu, Brownov literalni predložak loše je napisan, dosadan, sterilan i brzoplet. Ali Howard je iz njega izvukao ono najviše što je mogao. Možda i zato što iza njegova scenarija stoji jedino David Koepp, jer mu više nije trebala desna ruka Akive Goldsmana kao u »Anđelima i demonima«.

Opaki momci i opasna policajka

U tom istom palazzu srušit će se strop, što je Howardu bilo dovoljno da u toj sekvenci pronađe savršeni balans između »Šarade« Stanleyja Donena i »Nemoguće misije 2« Johna Wooa, s natruhama »Stigmate« Ruperta Wainwrighta. Profesor Langdon (Tom Hanks) probudit će se u bolnici. Ranjen je u glavu i ničeg se ne sjeća, čak ni čovjeka koji ga je pokušao likvidirati. Ali tu je liječnica Sienna Brooks (Felicity Jones), koja mu pomaže vratiti sjećanja.

Nakon promašenog »Da Vincijeva koda« i neodlučnih »Anđela i demona«, »Inferno« ipak ostaje najbolja filmska adaptacija Brownove trilogije, možda i zato što je Howard uspio tranformirati voluminozni piščev rukopis u nešto posve osobno.

Kao da je tijelo Howardova boksača Jima Braddocka (»Cindarella Man«) pokušao ugurati u fantastični svijet »Čahure« u kojem više nitko nema preciznu dob. Svijet u kojem se opaki momci muvaju na relaciji između Firence, Venecije i Istanbula (zadnje dvije lokacije kao da su reciklaža onih istih iz Youngova komada »Iz Rusije s ljubavlju«).

Naravno, ostaje pitanje da li biste tom neduhovitom muškarcu u staromodnom odijelu poput Langdona dopustili da spašava svijet ili biste radije odabrali Jamesa Bonda, o jednom Johnu McClaineu da i ne govorimo. S time da se opasna policajka koja tim zlikovcima pokušava ući u trag doima kao da je izašla iz filmova Paula Verhoevena, dok je putovanje vlakom prema Veneciji paktički transpozicija romana »Ubojstvo u Orient Expressu« Agathe Christie u film čija se priča odvija danas ali igra na estetiku sedamedestih.

Demografija i akcija

U isti mah Howard sada uspijeva podvući vizionarsku komponentu koja je u prethodna dva nastavka bila posve odsutna, od bolničkih svjetala do zvučne eksplozije, posve udaljene od pompoznih mističnih i simboličnih zamki Brownova rukopisa (dominantna tema prenapučenosti svijeta), da bi pokušala, barem u fragmentima, slijediti tragove klasičnog Browna koji se zrcale u krađi posmrtne maske. Oči su u Howarda posvuda. Kamere se nalaze gotovo na svakom koraku.

Autor se u istanbulskoj epizodi posve oslobodio originalnog izvora, pa je tu Hanks bliži svom liku agenta iz Spielbergova »Mosta špijuna«. Imamo tu i junakove CGI halucinacije ukorijenjene u Danteu. Čisti disco inferno, poslužimo li se dobrim starim The Trammps.

Tu su i junakova sjećanja na WHO liječnicu Sinskey (Sidse Babett Knudsen, poznatija kao premijerka Brigitte Nyborg iz izvrsne TV serije »Borgen«), te enigmatični Provost (Irrfan Khan koji se, vjerujemo, najbolje zabavljao).

Prijete li teroristi našem svijetu globalnom epidemijom srednjovjekovnih proporcija? Demografija i akcija. Valjda je nakon Howardova filma netko u nas i došao na ideju da uvede još jedno novo i nepotrebno ministarstvo.