Dok je riječki SMOQUA festival prekriven smokvinim listom pandemije, u čekanju nekih boljih vremena, splitski qFEST – iza kojeg stoji radikalni queerANarchive, koji združuje »queer« s »anarhoidnim arhivom« – najavio je ovih dana na fejsu dostatno radikalni program, shvativiši da su splitske i ine parade ponosa totalno out.
Njegov post-lockdown i pred-Gospa program vodi nas u šumu, koja prema najavama organizatora uključuje skupljanje herbarija (svaka sličnost s florom Igora Eškinje i njegovim biljkama/korovima koji u riječkom Delta Labu sanjaju sutrašnjicu je slučajna), otiskivanje motiva iz herbarija »Cruising flora« na cekere i cruising ekspediciju na kultnu splitsku gej plažu Duilovo.
Ako cruising facama koje pohode qFEST to pak nije bilo dovoljno, DJ Gabi Nunez, koji zvuči tako portugalski i tako rodriguesovski, raplesao ih je uz techno, hardtrance, euroqueer i reggeaton, od kojeg se Larrainovu junaku Gaelu Garciji Bernalu (šifra: »Ema«) diže kosa na glavi.
Sve to garnirano je projekcijom komada »Who Will Fuck Daddy« Šveđanina Lassea Langstoma, kao krajnjem antipodu Šveđanina Lassea Halstroma, u najavi qFEST-a opisanog kao »miks hipnotičkih slika mjeseca koji masturbira… vibratora skrivenih u glavici salate i dokumentarnih scena o cruisingu u švedskim šumama«. U filmu o »smrti heteronormativnosti i homonacionalizma te prihvaćanja raznolikosti tjelesnih pojavnosti«, štogod to značilo. Ali zvuči intrigantno. Naročito u diskursu »homonacionalizma«, koji nam je itetako poznat. Iako filmski segment qFEST-a priziva neke druge flore i faune, njihove kvirovske šume i gore. Prisjetimo se recentnih festivalskih erekcija u formi seminalnog »Inconnue du lac« (»Neznanac na jezeru«) u režiji Alaina Guiraudieja u šumu mora, pjevu cvrčaka i zvuku vjetra, s plažom transformiranom u prostor cruisinga, te obližnjom šumicom u kojoj se odvija akcija po strogo određenim kodovima. Jedni se ševe, a drugi ih promatraju masturbirajući. Nitko nije zakinut i svi su sretni.
Porno nokturno
Na Guiraudijevoj plaži dani prolaze u idili senzualne nepokretnosti. Tek u bliskom susretu Francka i Michela, distancu pogleda autorove senzualne kamere zamjenjuje jedan od rijetkih krupnih (porno) planova, ejakulacija uključena. Iako opasnost vreba u tišini ljetne žege, u formi jezerskog (penisoidnog) soma i policijskim helikopterima, kad shvatimo da je jedan od kupača serijski ubojica. Idealna organiziranost žudnji i erekcija naglo biva dovedena u pitanje. Jer Guiraudie priziva ona lijepa davna vremena kad je cruising, u Duilu ili na jezeru francuskog juga bio daleko opušteniji, u liniji koja povezuje opasnost i žudnju. I dok je Guiraudijeva šumica svedena na igru (ljetne) svjetlosti, bajkovita šuma meditativnog Joaa Pedra Rodriguesa (šifra: »Morrer como un homem« aka »Umrijeti kao muškarac«), s ostarjelom tranšom koje pjeva fado, transformirana je u fluorescentni teatar maskirnog mačizma, bliskog Weerasethakulovu »Ujaku Boonmeeju«.
Jer Rodriguesove i Guiraudijeve šume i šumice samo su dio festivalskih erekcija, njihovih flora i fauna, koje će kulminirati Serrinim porno nokturnom (šifra: »Liberte«), s grupom francuskih libertinaca u šumskom edenu Potsdama, u kojem su zahvaljujući svom aristokratskom dobrotvoru (Helmut Berger, genijalan) mogli bez inhibicija prakticirati svoje »perverzije«, od sumraka do zore, gdje je svaki element sveden na vlažno tkivo – blato, kišu, mahovinu, noćni pjev cvrčaka, šuma u kaosu noći. Iako nam je draži gej u velikom doksu Claire Simon »Šuma od koje satkani su snovi«, čija autorica promatra pariški Bois de Vincennes kao prihvatljivi oblik Izgubljenog raja. U njoj ima dovoljno prostora i za Deleuzovu kćer, koja vodi autoricu na mjesto na kojem je njen otac 1980. predavao na eksperimentalnom »šumskom sveučilištu«. »Je li šuma erotičnija od grada?« upitat će Simon jednog voajera koji u toj istoj šumi otkriva predmet erotske žudnje. Je li on homo ili hetero, posve je nebitno.
Sveti Narcis
Ta ista šuma postaje prirodni habitat pariškog geja, kojeg autoričina neinvazivna kamera promatra kako se probija njenim stazama. Pritom nema nikakve razlike između pariške Bois de Vincennes i splitskog Duilova. Kao što je qFEST Duilovo tako blizu i tako daleko brazilskoj šumi Daniela Nolasca (šifra: »Vento seco« aka »Suhi vjetar«), u kojoj će se dogoditi bliski homoerotski susret radnika obližnje tvornice umjetnih gnojiva i njegova mačoidnog kolege, koji je toliko iznervirao brazilskog predsjednika Bolsonara da je rekao da ne namjerava javnim novcem financirati takve »perverzije«. Na sreću, qFEST se nije našao na meti nekog od naših Bolsonara, iako nam oni nisu nikakva nepoznanica, pa je njegov projekt sufinancirala EU iz Eurpskog socijalnog fonda, Europskih snaga solidarnosti, Ministarstva kulture RH i Zaklade Kultura nova. Bolsonaru i Orbanu za inat.
Zato ima neke proklete simbolike da će se samo par tjedana nakon qFEST-a u off programu venecijanske Mostre, poznatijem kao Giornade degli Autori aka Venice Days, ako ga ne zaustavi neki novi val COVIDA-19, održati svjetska premijera najnovijeg komada ekscentričnog Brucea LaBrucea »Saint Narcisse«, inspiriranog mitom o Narcisu i njegovu šumskom jezeru. Imamo tu jednog geja čije lice priziva Dadu Ćosića, jednu šumsku kolibu, lascivne redovnice, jednog bajkera, lezbijke u divljini i svećenika koji je počinio seksualni zločin. Sve to u prostoru koji priziva LaBruceovu predberlinsku eru te autore poput Claudea Jutre, Michela Braulta i kanadskog geologa i kvir sineasta Francisa Mankiewicza rođenog u Šangaju, čiji je otac bio daljnji rođak velikog Josepha L. Mankiewicza. Luđe i šumskije ne može.
